วันพฤหัสบดีที่ 5 มีนาคม พ.ศ. 2558

ไขปัญหา : พืชผักที่มีฤทธิ์เย็น

พืชผักฤทธิ์เย็น หมายถึงมีความหนาวน้อยลงกว่าพืชผักที่มีฤทธิ์หนาว อากาศในธรรมชาติจะแบ่งด้วยอุณหภูมิที่แตกต่างกัน เช่น เย็น หนาวและหนาวมาก (จนเป็นน้ำแข็ง) มีฤทธิ์กลางๆ ที่เรียกตามแผนไทยว่าฤทธิ์สุขุม ยังมีอุ่น ร้อน ร้อนจัด (เป็นไฟ) เป็นต้น พืชผักที่มีฤทธิ์หนาวได้กล่าวมาหลายชนิดแล้ว ในบทต่อๆ ไปจะได้กล่าวถึงพืชผักที่มีฤทธิ์เย็น ดังนี้





บวบ ในบ้านเรามี 2 ชนิด คือบวบเหลี่ยมกับบวบหอม บวบเหลี่ยมจะมีเหลี่ยมเป็นสันแหลมๆ เวลาจะทำอาหารต้องปอกเหลี่ยมแหลมๆ ออกก่อน จากนั้นค่อยหั่นเป็นชิ้นๆ สำหรับผัด หรือใส่ในแกงชนิดต่างๆ ได้ ส่วนบวบหอม ไม่ต้องปอกเปลือก สามารถหั่นเป็นชิ้นแล้วนำมาปรุงอาหารได้เลย หรือนำมาต้มจิ้มน้ำพริก ซึ่งในบ้านเรามีให้เห็นทั่วไป นอกจากบวบที่เป็นลูกกินได้แล้ว ยอดบวบอ่อนๆยังนำมาทำแกง ต้มจืดหรือต้มจิ้มน้ำพริกได้ด้วย

บวบมีฤทธิ์เย็น รสหวาน แต่ตรงขั้วจะขม ประกอบด้วยโปรตีน วิตามิน บี ซี แคลเซียม ฟอสฟอรัส เป็นต้น บวบ มีสรรพคุณช่วย ดับร้อนบำรุงลำไส้ เย็นเลือด ลดพิษ ทะลวงเส้นลมปราณ ช่วยเลือดเดินดี ให้ความชุ่มชื้น ดับกระหาย ละลายเสมหะ ให้กระเพาะลำไส้โล่ง ขับปัสสาวะลดบวม

ด้วยเหตุนี้บวบจึงเป็นพืชผักที่เป็นทั้งอาหารและยา ลูกอ่อนสำหรับทำเป็นอาหาร ลูกแก่สำหรับเป็นยา ในทำเนียบยาจีน จึงมีรายชื่อบวบรวมอยู่ด้วย ผู้ที่ร่างกายขี้ร้อน ถ่ายไม่สะดวก กินเมนูบวบจะช่วยลดร้อน ระบายอุจจาระได้ด้วย ผู้ที่มีไข้ กระหายน้ำ ดื่มน้ำแกงบวบ จะช่วยลดการกระหายและลดไข้ บวบจึงเป็นผักที่ปรุงอาหารได้หลายเมนู เช่น ใส่แกงเลียง ใส่แกงไตปลา ใส่แกงเปอะหน่อไม้ แกงจืด ผัดกุ้ง ผัดไข่ อันเป็นอาหารที่คนไทยนิยมกันมาแต่โบราณ

ยังมีรายงานว่า สตรีมีระดูขาว หลังคลอดน้ำนมไม่ไหลให้กินเมนูบวบ โดยเฉพาะแกงเลียง บวบยังใช้ภายนอกได้ เช่นนำบวบสดมาสับให้ละเอียด พอกลงบนฝีหนอง หรือที่มีการอักเสบ จะช่วยลดการอักเสบได้ บวบยังช่วยเรื่องความสวยงาม ใบหน้าและผิวล้างด้วยน้ำบวบต้มสุก จะช่วยให้ผิวขาวขึ้น ดอกบวบล้างสะอาด ต้มน้ำแล้วใส่น้ำผึ้ง ดื่มช่วยลดปอดร้อน ระงับไอ

นอกจากนี้บวบแก่ เอาเนื้อบวบออก เหลือแต่ซางบวบ เป็นยาจีนที่ดีชนิดหนึ่งใช้ร่วมกับยาจีนบางชนิดช่วยรักษาอาการปวดข้อ ระบายปัสสาวะ ลดบวม เป็นตะคริว เป็นต้น บ้านเราสมัยก่อนยังไม่มีฟองน้ำ สก๊อตไบร้ก็ได้ซางบวบนี่แหละมาล้างจาน และช่วยขัดผิวเวลาอาบน้ำ ร่างกายที่ไม่เหมาะในการกินบวบคือ ผู้ที่กระเพาะม้ามอ่อนแอ ท้องร่วงบ่อย และผู้ที่ไม่สบายมีโรคประจำตัวไม่ควรกินบวบ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น